Türkiye’de çay yalnızca Doğu Karadeniz’deyetişir. Çay bahçelerinde yaklaşık yılda 4 kez ürün alınır. Hasat Mayıs ayında başlar Eylül ayına kadar belirli aralıklarla devam eder. Kışı kar altında geçiren çay bitkisi yaklaşık 8 ay sonra ruhu kendini yenilemiş ve tazelemiş olarak doğaya geri döner. Yılın ilk ürünü Mayıs ayında körpe iken toplanır. Çayın kalitesini belirleyen önemli faktörlerin başında, toplama gelir. Çay bahçelerinde toplanan çay yapraklarının bekletilmeden en kısa sürede fabrikalara ulaştırılması, çay yapraklarının canlılığını korumasıve taze halde üretime girmesi açısından önemlidir. Aksi halde çay yaprakları güneşten zarar görür ve dem kalitesi bozulur.
Yeşil yapraklı çay bitkisi 6 işlemden geçer ve siyah çaya dönüşümü sağlanır. Bu işlemler sırasıyla Soldurma, kıvırma, fermantasyon (oksidasyon), kurutma (fırınlama), tasnif(sınıflandırma-elek)ve son olarak paketlemeişlemelerinden geçer. Soldurma işleminde çay bitkisinde içerisinde bulunan %70-80 oranında ki suyun çıkarılma işlemidir. Soldurma işlemini tamamlayan çay bitkisi kıvırma işlemine alınır. Kıvırma işleminde çay yapraklarının farklı makinelerde parçalanarak bitki öz suyunun hücreden çıkarıp çay yapraklarının yüzeyine bulaştırma işlemidir. Fermantasyon işlemi çay yaprağının havayla temas ederek öz suyunun oksijenle yanması(oksidasyon) sebebiyle kararmasıdır. Oksidasyon ile birlikte çayda istenen renk, burukluk, parlaklık, koku ve aromaoluşmasını sağlanır. Çayın kalitesini belirleyen kimyasal değişikliklerin olduğu aşamadır. Çay bitkisi sonrasında kurutma (fırınlama )işlemine geçer. Kurutma işleminin amacı çay yaprağını fırınlayarak fermantasyon işlemini sonlandırmak, kazanılan özelliklerinin yitirilmesine engel olmaktır. Bu da demleyip içtiğimiz çaya son halini vermektir. Çay, son halini aldıktan sonra şekillerine göre sınıflandırma işlemine geçer. Tasnif (Sınıflandırma –Elek) aşamasında fırından çıkan kuru çaylar elekten geçirilerek kalınlık ve kalitelerine göre ayrılır. Ayrılan çaylar daha sonra her bir ürün için farklı miktarlarda harmanlanarak paketlemeye hazır hale getirilir. ŞÖLEN ÇAY HEDİYELİK MAYIS çayımız ilk hasat çayı olmakla birlikte 2 numaralı elekler dengeçmiş çaydır içerisinde toz odunsu küçük parçalar yoktur. Marketlere gittiğiniz zaman paketlerin üzerlerine elek numaraları yazmaz ki bir numara çay varken iki, üç numara gibi çayları kimse tercih etmez, bir numaralı elekten geçmiş çaylar sallama çay yapımında kullanılır diğer çaylarla karıştırılmaz. Ayrıca mayıs hasatından elde edilen ilk çay, sonrasında toplanacak olan çaydan çok daha verimli ve lezzetlidir.
Nasıl Demlenmeli;
İlk olarak alt demlikte suyu kaynatıp üst demliğe önce su sonrasında çayı ekleyiniz ve 20-25 dakika demlenmeye bırakın. Doğru bilinen bir yanlış ise kaynayan çaydanlığın üzerine koyulan çay, işlem gördüğü esnada yeterince fırınlanan çayı çaydanlıkta ısıtıyor olmamız. Çayınızı daha kaliteli bir hale getirmek için bakır demlikve arıtma su kullanabilirsiniz. Çayın tadına varmanız için de küçük bir bilgi; Çay yıkanmaz, elenmez, okunmaz, üflenmez kısacası çay Karadenizliye benzer fazla uğraşmaya gelmez çabuk bozulur. Bırakacaksınız kendi haline ağır ağır demlenecek. Afiyet olsun.